„ფილანტროპიის, ქველმოქმედებისა და პარტნიორობის შესახებ“ კანონი

ხარვეზები კანონმდებლობაში და კვლავ უფლებაჩამორთმეული თემი - რას ამბობს „ფილანტროპიის, ქველმოქმედებისა და პარტნიორობის შესახებ“ კანონი

უკვე თითქმის 20 წელია სამოქალაქო საზოგადოება ლიბერალური ნარკოპოლიტიკისთვის იბრძვის და მთელი ამ დროის განმავლობაში არაერთ პროგრესულ ცვლილებას მიაღწია. თუმცა, დღის წესრიგში ჯერ კიდევ რჩება მნიშვნელოვანი გამოწვევები, რომელთა  მიღებასა და შემდგომში ხელშესახებ შედეგებზე გადასვლას ისევ და ისევ კერძო სექტორი ცდილობს.

ამ კუთხით აღსანიშნავია, ბევრი ისეთი საკითხი, რომელიც ისევ დახურულია ან საკმარისი მზაობის არქონის გამო, ვერ და არ არის აქტუალური. საუბარია ნარკოპოლიტიკის ცვლილების, დამოკიდებულთა თემის რეაბილიტაცია/რესოციალიზაციის საკითხზე, სადაც ბიზნესის როლი უმნიშვნელოვანესია, თუმცა როგორც უკვე აღვნიშნეთ, ამ სექტორში საკმარისი მზაობა ჯერჯერობით, არ არსებობს.  

• 20 წლიანი მუშაობის შედეგი - რა შეიცვალა კანონმდებლობაში
  
  

ა/ო „ზიანის შემცირების საქართველოს ქსელის“ ხელმძღვანელი, კახა კვაშილავა, რომელიც ამ სფეროში თითქმის 20 წელია საქმიანობს, ამბობს, რომ ნარკოპოლიტიკის მიმართულებით, სამოქალაქო სექტორის მრავალწლიანმა მუშაობამ, გარკვეული შედეგი გამოიღო, თუმცა ამას ძალიან დიდი დრო დასჭირდა.

„რეალურად, სამოქალაქო სექტორი ნარკოპოლიტიკის ცვლილების მიმართულებით 2002-2003 წლიდან მუშაობს, თუმცა, ფაქტია ერთია: ჩვენ ვხედავთ, რომ გარკვეულ ცვლილებებს 20 წელი დასჭირდა. ამდენად, განსაკუთრებული შედეგი სახელმწიფომ ვერ მიიღო“, - ამბობს კახა კვაშილავა.

მისი თქმით, მიუხედავად ამისა, მნიშვნელოვანი ეფექტი სამართლებრივ ნაწილში არ მომხდარა, პირიქით კანონმდებლობა უფრო დამძიმდა, რადგან ნარკოტიკული საშუალებების მოხმარებაზე, სასჯელი გამკაცრდა.

„აქ უშუალოდ მოხმარებასაც ვერ მოვიაზრებთ, თუმცა, თუ გავითვალისწინებთ იმას, რომ 260-ე მუხლის პირველი ნაწილი მოხმარებას არ ითვალისწინებს, მაგრამ მომხმარებლის 70-80% ამ მუხლით სამართლდება, კანონმდებლობაში მეორე პრობლემა – ოდენობების მოუწესრიგებლობა ჩნდება.

კანონმდებლობა არ განსაზღვრავს ოდენობებს ისე, რომ ჩვეულებრივ, რიგით მომხმარებელს, სისხლის სამართლებრივი პასუხისმგებლობის კუთხით, პრობლემა არ შეექმნას, საშუალო მომხმარებლისთვის სულ მცირე ოდენობაც კი სამართლებრივ პასუხისმგებლობას ითვალისწინებს.

შესაბამისად, 260-ე მუხლის პირველი ნაწილით ქვეყანაში მსჯავრდადებულთა რაოდენობამ მოიმატა, რაც გვაძლევს იმის თქმის საფუძველს, რომ მომხმარებელთა მიმართ დევნამ მოიმატა“, – აღნიშნა „ზიანის შემცირების ქსელის“ ხელმძღვანელმა.

• ჩამორთმეული სამოქალაქო უფლებები და ხარვეზები კანონმდებლობაში
  
  

გარდა ამისა, როგორც კახა კვაშილავამ გვითხრა, მრავალი წელია საზოგადოება სამოქალაქო უფლებების ჩამორთმევის მიმართულებით იბრძვის, რადგან კანონი, რომელიც ნარკოტიკული დანაშაულის წინააღმდეგ არსებობს, ნარკოდანაშაულისთვის მსჯავრდადებულ პირებს, სამოქალაქო უფლებებს ავტომატურ რეჟიმში ართმევს.

„ჯერ ერთი, რომ ეს მოსამართლის დისკრეციას ზღუდავს და უფლებების ჩამორთმევას ავტომატურ რეჟიმში აწესებს. წარმოიდგინეთ ადამიანი, რომელიც ნარკოდანაშაულს სჩადის, მაგრამ არანაირი კავშირი არ აქვს ავტოსატრანსპორტო საშუალებასთან, ამ შემთხვევაში, მისთვის მართვის მოწმობის ჩამორთმევა, რელევანტური არ არის.

უკეთ რომ ავხსნათ: მაგალითად, თუ პირი სააფთიაქო მიმართულებით არ საქმიანობს, მას არ შეიძლება აფთიაქის დაფუძნების უფლება ჩამოერთვას. ან იგივე, ადამიანი პედაგოგი არ არის, მაგრამ ჩამოვართვათ პედაგოგიური საქმიანობის უფლება, ასეთ შემთხვევაში, ამ უფლებების შეზღუდვა, რელევანტური არ არის“, – ამბობს კახა კვაშილავა.

მისი მოსაზრებით, საბოლოო ჯამში, ეს ხარვეზი, დიდ სოციალურ პრობლემას ქმნის, რადგან რეალურად, ნარკოდანაშაულისთვის გასამართლებული ადამიანი, ვერსად ვერ დასაქმდება, ვერც სასჯელის მოხდის შემდეგ და ვერც სასჯელის მოხდისას, რადგან ყველა უფლება ჩამორთმეული აქვს, როგორც კერძო, ისე საჯარო სექტორში.

• ბიზნესის როლი თემის რეაბილიტაცია/რესოციალიზაციის პროცესში
  
  

რაც შეეხება კერძო სექტორის ამ პროცესში ჩართულობას, როგორც კახა კვაშილავამ გვითხრა, არსებობს „ფილანტროპიის, ქველმოქმედებისა და პარტნიორობის შესახებ“ კანონი, თუმცა მისი რეგულაციები ბიზნესს აძლევს რა, შემოწირულების, გრანტების გაცემის შესაძლებლობას, მაგრამ არ აძლევს მომსახურების გაწევის უფლებას.

„სერვისის მიმწოდებელი ორგანიზაციებისთვის, იქნება ეს დღის ცენტრები თუ სარეაბილიტაციო, ბიზნესს შეუძლია გრანტები გასცეს, თუმცა ეს ჩვენს ქვეყანაში, [სხვა ქვეყნებშიც], გაულღობელი ყინულია“, – თქვა კვაშილავამ.

მანვე აღნიშნა, რომ ზოგადად, ეს საკითხი არაპოპულარულია და შესაბამისად, ბიზნესი ასეთ მიმართულებაში ინვესტიციების ჩადებას, თავს არიდებს.