ნარკოპოლიტიკა საქართველოში: 2022 წლის ტენდენციები

სოციალური სამართლიანობის ცენტრმა  ნარკოპოლიტიკა საქართველოში: 2022 წლის ტენდენციები -  პუბლიკაცია  მოამზადა.

პუბლიკაცია შექმნილია სოციალური სამართლიანობის ცენტრის მიერ, ევროკავშირის მხარდაჭერით მიმდინარე პროექტის, „სამოქალაქო საზოგადოებისა და პროფესიული ორგანიზაციების გაძლიერება საქართველოში უსაფრთხო, დაცული და ანგარიშვალდებული საზოგადოების უზრუნველსაყოფად“ და გლობალური ფონდის ფინანსური მხარდაჭერით მიმდინარე, ევრაზიის ზიანის შემცირების ასოციაციის მიერ გამოცხადებული ქვე-გრანტების პროგრამის, „მდგრადი სერვისები აღმოსავლეთ ევროპისა და ცენტრალური აზიის ქვეყნების რეგიონის სამიზნე მოსახლეობისთვის“ ფარგლებში. 

ორგანიზაცია ყოველწლიურად აფასებს ქვეყანაში არსებულ ნარკოვითარებას და ამ მიმართულებით განხორციელებულ ცვლილებებს.

წარმოდგენილი ანგარიში მიზნად ისახავს შეაფასოს 2022 წელს ნარკოპოლიტიკის სფეროში გამოვლენილი ტენდენციები, გამოკვეთოს ძირითადი გამოწვევები და ნარკოტიკულ დანაშაულებში ბრალდებული/მსჯავრდებული პირების, აგრეთვე ნარკოტიკული   საშუალებების მომხმარებლების უფლებრივი მდგომარეობის გაუმჯობესების მიზნით, გასცეს კონკრეტული რეკომენდაციები.

ანგარიშმა გამოკვეთა 2022 წელს სახელმწიფოს მიერ გატარებული ნარკოპოლიტიკის ძირითადი მახასიათებლები:

•  საქართველოში მოქმედი ნარკოკანონმდებლობა პრევენციული ღონისძიებების გატარებაზე მეტად კვლავ სადამსჯელო მექანიზმების გამოყენებასა და მიწოდების შეზღუდვისკენაა მიმართული;

•  2021-2022 წლების ანტინარკოტიკულ სამოქმედო გეგმაში ხაზგასმულია საკანონმდებლო ბაზის დახვეწის საჭიროება, თუმცა 2022 წელს ნარკოდანაშაულის

მარეგულირებელ ნორმატიულ აქტებში არსებითი ცვლილება არ განხორციელებულა;

•  საქართველოს პარლამენტი ვერ უზრუნველყოფს შესაბამისი ცვლილებების

მომზადებას საკონსტიტუციო სასამართლოს გადაწყვეტილებების ეფექტიანად

და დროულად აღსასრულებლად;

•  საჯარო უწყებების დიდი ნაწილი ნარკოდანაშაულთან დაკავშირებულ ინფორმაციას არასრულყოფილად გასცემს. პრობლემურია სტატისტიკის წარმოების მეთოდოლოგიაც, რაც ხელს უშლის ეფექტიანი და მტკიცებულებებზე დაფუძნებული პოლიტიკის განხორციელებას;

•  საკონსტიტუციო სასამართლოს წარმოებაში აქვს ნარკოტიკულ დანაშაულთან

დაკავშირებული არაერთი მნიშვნელოვანი კონსტიტუციური სარჩელი/წარდგინება, რომელთა განხილვაც ჭიანურდება;

•  2022 წელს რეგისტრირებული ნარკოტიკული დანაშაულის ჯამური მაჩვენებელი

(5471), 2021 წელთან შედარებით (3873) გაზრდილია 41%-ით, რაც საანგარიშო პერიოდში დანაშაულის წლიური მატების ყველაზე მაღალი მაჩვენებელია;

•  2022 წელს გაიზარდა ნარკოტიკულ დანაშაულებზე სისხლისსამართლებრივი

დევნის დაწყების ჯამური მაჩვენებელი (4802) და ის მხოლოდ მცირედით ჩამორჩება პანდემიამდე არსებულ (2019 წლის) ნიშნულს (5120);

•  საანგარიშო წელს ნარკოტიკულ დანაშაულებში მსჯავრდებულ პირებს ყველაზე ხშირად პირობითი სასჯელი ენიშნებოდათ (პირველი ინსტანციის სასამართლოების მიერ განხილულ საქმეთა 66%, რაც 10%-ით აღემატება 2021 წლის მაჩვენებელს) ყველაზე იშვიათად კი – საზოგადოებისთვის სასარგებლო შრომა;

•  2022 წელს, წინა წელთან შედარებით, გაზრდილია ნარკოტიკულ შემოწმებაზე

გადაყვანილი პირების რაოდენობა. ამასთანავე, მზარდია დადებითი შედეგის

მქონე პირთა პროცენტული მაჩვენებელიც (72%);

•  გაზრდილია საქართველოს პრეზიდენტის მიერ ნარკოდანაშაულში მსჯავრდებული პირების შეწყალების მაჩვენებელი – 2022 წელს პრეზიდენტმა ნარკოტიკულ დანაშაულში მსჯავრდებული 25 პირი შეიწყალა;

•  კვლავაც პრობლემად რჩება ოპიოიდებით ჩანაცვლებითი თერაპიის გეოგრაფიული ხელმისაწვდომობის საკითხი. გარდა ამისა, პენიტენციურ სისტემაში კვლავაც არ არსებობს ოპიოიდებით ჩანაცვლების გრძლევადიანი სამედიცინო პროგრამა;

•  ოპიოიდებით ზედოზირების დროს გამოსაყენებელი პირველადი დამხმარე საშუალების – პრეპარატ „ნალოქსონის“ მარაგი სააფთიაქო ქსელებში მცირეა. შესაბამისად, დღის წესრიგში დგას მასზე ხელმისაწვდომობის პრობლემაც.

წყარო:  სოციალური სამართლიანობის ცენტრი  

ნარკოპოლიტიკა საქართველოში: 2022 წლის ტენდენციები: იხილეთ აქ 

https://socialjustice.org.ge/uploads/products/covers/%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%90_GEO_1691040254.pdf